maandag 16 december 2019
BLOG: Het betere is de vijand van het goede ... ook in digitale samenwerking?
Freek Erens, Productmanager Adapcare.
December 2019
Goed samenwerken vraagt om goede communicatie. Ook de overheid is het daarmee eens. InZicht is het programma van VWS om de digitale gegevensuitwisseling in de langdurige zorg te versnellen. De ontwikkeling van zorginformatiebouwstenen (ZIB’s) moet het mogelijk maken om gegevens uit te wisselen met een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO), tussen organisaties (de eOverdracht) en in de medicatieketen. Adapcare werkt met o.a. CuraMare aan een ‘proeftuin’ voor de eOverdracht, begin 2020 moeten de eerste berichten verstuurd kunnen worden tussen ziekenhuis en VVT-instelling, maar het kan nog lang duren voordat alle systemen zijn aangepast op de ZIB’s - zie mijn blog 'Is eenheid van taal haalbaar in de zorg?'
Dus wat doen we in de tussentijd? En waar past zo’n proeftuin nu in het grotere plaatje, er zijn toch al langer allerlei communicatie¬standaarden in de zorg? En zorgprofessionals kunnen nu toch ook al samenwerken in een portaal? Tijd om de verschillende mogelijkheden op een rijtje te zetten.
Mijn idee is dat er twee dimensies zijn om samenwerking op te beoordelen. Is de samenwerking ad hoc of langdurig? En vindt die samenwerking plaats binnen één systeem of tussen systemen? Dat levert vier mogelijkheden op, van heel eenvoudig tot zeer geavanceerd.
- E-mail en zorgmail. De eenvoudigste aanpak en zeker geschikt voor ad hoc-communicatie. Veel meer dan een adresboek is niet nodig om communicatie tussen organisaties mogelijk te maken. Het formaat van gegevensuitwisseling is echter ongestructureerd, waardoor het lastig is om de inhoud van een bericht geautomatiseerd te verwerken.
- Koppelingen zoals MedMij en eOverdracht. Dit is ook een koppeling tussen systemen, maar dan met gestructureerde data. Als het werkt is het fijn, maar het is moeilijk er te komen. Immers, niet alleen de systemen, ook de organisaties moeten dezelfde taal leren spreken. Dat is redelijk gelukt met de Vecozo-berichten voor indicaties en declaraties en de Edifact-berichten voor specialistenbrieven en laboratorium¬uitslagen. Maar MedMij en eOverdracht zijn een ander verhaal, het gaat dan om 100+ zorgconcepten die de systemen en organisaties zich eigen moeten maken.
- Portalen voor professional en cliënt. Gestructureerd samenwerken, maar dan in één systeem, dus geen koppelingen. De meeste ECD’s en EPD’s bieden een webportaal waarin professionals met elkaar kunnen samenwerken, vaak ook met cliënten en mantelzorgers. Deze portalen zijn in de regel wel gebonden aan een organisatie: het ziekenhuis heeft een ander portaal dan de naburige organisatie in de care. Dat maakt samenwerken lastig. Eén landelijk portaal zou een oplossing zijn, een Facebook of LinkedIn voor de zorg. Maar wie wil zijn data toevertrouwen aan een dergelijke leverancier? En hoe kan de informatiebeveiliging op die schaal gewaarborgd worden?
- Taakmail. Ad hoc maar wel gestructureerd in een ECD of EPD samenwerken, dat is een categorie waar de bestaande systeemleveranciers nog geen aandacht aan hebben gegeven. Kan dit een goede tussentijdse oplossing zijn? Een voorbeeld: een verpleegkundige wil een formulier laten invullen door een huisarts, maar die huisarts werkt in z’n eigen HIS, niet in het ECD van de care-organisatie. Ook is er geen koppeling om op basis van gestructureerde data de gewenste gegevens op te vragen. Een taakmail kan dan de oplossing zijn: de verpleegkundige klikt in het ECD het formulier aan en selecteert de huisarts, het ECD stuurt dan automatisch een uitnodigingsmail naar de huisarts. Die opent de mail, klikt een hyperlink aan en vult de SMS-code in die naar zijn telefoon is gestuurd. Een taakscherm opent zich om het formulier in te vullen, niets meer en niets minder. De huisarts vult het formulier in en drukt op de knop versturen. Omdat de taak onderdeel is van het ECD, is het formulier meteen beschikbaar in het dossier van de cliënt. Handig, veilig en zonder dat de huisarts een cursus ‘ECD’ nodig heeft. Het principe van een taakmail is op alle ECD-functies toepasbaar: het invullen van een formulier, het geven van een uitvoeringsverzoek, het bijdragen aan een evaluatie of het zetten van een digitale handtekening. Alles kan.
Vier opties voor vier verschillende scenario’s. Waarom zijn taakmails er dan nog niet? Ik vermoed omdat we in Nederland naar de perfecte oplossing streven. “Als we het eens worden over de belangrijkste zorgbegrippen, daar zorginformatiebouwstenen voor maken, als we dan ook een landelijk adresboek inrichten en een veilige infrastructuur realiseren, en als we ook alle ECD’s en EPD’s daarop aanpassen en de gebruikers daarvoor opleiden, dan pas kunnen we veilig en gestructureerd met elkaar samenwerken”.
‘Het betere is de vijand van het goede’, een mooie Nederlandse uitdrukking. Taakmails zijn zeker niet het betere, maar wel het goede dat op korte termijn kan werken. Wie neemt de handschoen op?
