maandag 13 augustus 2018
Mikzo, de methode die voorsorteert op de veranderingen in de WLZ
Een interview met Sven Gutker de Geus
De zorg in Nederland verandert. Verzorgenden en verpleegkundigen in de thuiszorg en langdurige zorg krijgen nadrukkelijk een regierol bij het zorgproces. Samen met de cliënt stellen zij een zorgplan op. Met de nieuwe classificatiemethode Mikzo (Meetinstrument Kwaliteit van Zorg), werken de zorgprofessionals planmatig en zo persoonsgericht mogelijk. Omdat Mikzo aansluit op het kwaliteitskader is de juiste verantwoording direct geregeld.
We spreken met Sven Gutker de Geus over deze methode en zijn visie op de zorg. ‘Zorg sluit aan bij de vraag van de cliënt en gaat in mijn optiek uit van zelfredzaamheid en niet van ziekte’, zegt Sven. ‘Bovendien is zorg een breed begrip. Er zit een groot verschil tussen iemand die zijn been breekt, het syndroom van Down heeft of zich niet kan wassen. Het verschil in al deze varianten zit hem in wat je nodig hebt. Zelfredzaamheid is daarbij de as waar alles om draait. Het gaat niet om de ziekte of de aandoening, maar ook niet om de gezondheid. Het gaat erom dat je het niet helemaal zelf redt. De definitie van zelfredzaamheid is dat je voor jezelf kan zorgen voor alle domeinen of hulp vraagt als je het niet zelf kan.’
Van de dominantie van het organisatiemodel naar persoonsgerichte ondersteuning.
‘Nog geen 10 jaar geleden stonden zorgplannen op papier, als ze er al waren. Het zorgplan werd heel erg vanuit de organisatie bekeken, waardoor de cliënt als het ware in een soort institutionele structuur werd geduwd. Het had daardoor niks meer te maken met de wensen en behoeftes van de cliënt. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Je moet het omdraaien. Hoe wil jij leven?’
Daarna kwam het Zorgleefplan met de vier domeinen van Actiz. Een goed model, maar heel beschrijvend met veel kwalitatieve informatie. Daardoor is het niet heel praktisch, je kan geen dashboard maken uit een Zorgleefplan. Beter is het om te meten en de metingen als een plaatje op een dasboard te tonen waardoor je ziet waar iemand staat en wat hij nodig heeft.
Met de komst van de Zelfredzaamheidmatrix en het Omaha System, werd de meerwaarde van metingen op basis van kwantitatieve gegevens duidelijk. Mikzo (Meetinstrument Kwaliteit van Zorg) is een logisch vervolg op deze ontwikkeling. Toen het kwaliteitskader verpleeghuiszorg in januari 2017 uitkwam, onderstreepte dit de noodzaak van een nieuwe methodiek. In het kwaliteitskader staat precies wat er van zorginstellingen verwacht wordt. Dit kwaliteitskader is de bodem van Mikzo.'
Meerwaarde van de methodiek ten opzichte van andere methodes
'Omaha is gericht op de thuiszorg en komt oorspronkelijk uit de openbare gezondheidszorg (GGD-zorg). Het is een mooi model en er zit veel in Omaha, alleen de persoonsgerichte zorg en het uitvragen van welzijn komen er niet genoeg in naar voren. Omaha sluit bovendien minder aan op het kwaliteitskader. De Zorgleefplanmethodiek biedt de mogelijkheid van veel kwalitatieve informatie, maar mist weer de concrete doelen. '
Samenvattend biedt Mikzo de volgende meerwaarde ten opzichte van andere methodieken:
• Persoonsgerichte zorg voor cliënten
• Meer cliëntgebonden tijd door de mogelijkheid van rapportage op een tablet
• Begrijpelijk en werkbaar voor verzorgenden
• Alle formulieren en informatie op één plaats
• Duidelijke doelen (verbeteren of behouden), duidelijke acties
• 100% aansluiting op het Kwaliteitskader
'Het belangrijkste onderscheid, aldus Gutker is dat Mikzo aansluit bij de denk- en leefwereld van de verzorgende. Zorgprofessionals kunnen de geleverde zorg en ondersteuning beter onderbouwen en verdedigen met de methode. De zorgprofessional krijgt daardoor een stevigere en meer gelijkwaardigere rol in de organisatie. Daarnaast wordt de monitoring duidelijker. Je ziet nu in één oogopslag waar iemand staat door de classificatie op een 5-puntsschaal.'
"KWALITEIT IS DOEN WAT JE ZEGT (HEBT AFGESPROKEN) EN ZEGGEN WAT JE DOET (VERANTWOORDING). EEN METHODE MAAKT HET GESPREK MAKKELIJKER EN DOELMATIGER."-Sven Gutker de Geus
Op een verantwoorde manier te laten zien wat je doet, aansluitend op het kwaliteitskader.
'Organisaties stappen niet makkelijk over op iets nieuws. Voor velen geldt: De toekomst begint op het moment dat hij er is. In het bedrijfsleven betekent dit dat je te laat bent en het verder kunt vergeten. De zorg is daarin erg afwachtend, er is toch altijd wel geld. Dat zou in de komende jaren weleens anders kunnen zijn. Mijn uitdaging is hoe ik zorginstellingen verleid en het juiste inzicht geef op welke manier Mikzo ze gaat helpen. Ik zie ook dat het best spannend voor ze is. ‘Anderen kunnen nu zien wat ik doe’. Dat maakt onzeker en het is wéér iets nieuws.'
'Maar, op het moment dat de persoonsvolgende bekostiging zijn intrede doet over twee jaar, is Mikzo de meest passende methodiek. Op basis van de nieuwe inrichting van de WLZ gaan de ZZP’s verdwijnen. Het helpt wanneer je als organisatie klaar bent voor deze laatste vernieuwing van de zorg. Sterker nog, wanneer je nu niet meegaat in Mikzo, kan je over twee jaar niet meer afrekenen bij de zorgverzekeraar. '
De rol van het ECD
‘Je levert pas goede zorg als je een goed digitaal zorgplan hebt,’ hoorde ik laatst een bestuurder van een zorginstelling zeggen. Zonder ECD kan dat niet. Het ECD maakt de vertaalslag van de zorgproducten naar het afrekensysteem. Zonder digitaal zorgdossier kun je geen goede zorg leveren en kun je niet declareren.’
Freek Erens van Adapcare over de rol van het ECD: ‘Ook Adapcare ziet de meerwaarde van Mikzo voor de toekomst. Op dit moment zijn we bezig om de methodiek in ons ECD te ‘implementeren’. De domeinen, gebieden en de acties per gebied zijn al beschikbaar in Pluriform Zorg. We zijn nu bezig om de gebieden en scores aan te vinken en te presenteren op het dashboard. Mikzo is een methode die goed aansluit op het kwaliteitskader, waarop onze klanten worden getoetst.’
Facts and figures
• Drie organisaties werken nu met Mikzo. Enkele tientallen overwegen een overstap in 2019.
• Zorgorganisatie ZINN is als eerste overgestapt op Mikzo. Daar hebben 30 kwaliteitsverpleegkundigen samen met de teams (1.500 gebruikers) alle 1.000 dossiers omgezet.
• Mikzo is nu beschikbaar voor de Ouderen- en Gehandicaptenzorg en in de toekomst ook voor de GGZ.
"WAT GOED DAT ER EEN METHODE IS DIE BEGRIJPELIJK IS EN DIE IS GERICHT OP DE ZORGMEDEWERKERS EN DE CLIENTEN." - Zorgorganisatie ZINN